Mączniak rzekomy winorośli (Plasmopara viticola)
Mączniak rzekomy jest jedną z najgroźniejszych chorób winorośli w naszych warunkach klimatycznych, szczególnie w latach wilgotnych i ciepłych. W przeciwieństwie do mączniaka prawdziwego, do rozwoju wymaga obecności wody i wysokiej wilgotności, dlatego jego nasilenie jest silnie uzależnione od przebiegu pogody.
Źródła infekcji i rozwój choroby
Patogen zimuje w glebie i w opadłych, porażonych liściach w postaci oospor. Wiosną, przy sprzyjających warunkach pogodowych, dochodzi do infekcji pierwotnych. Do zakażenia młodych tkanek niezbędne są odpowiednio wysoka temperatura oraz długotrwałe zwilżenie liści spowodowane opadami, rosą lub mgłami.
Po infekcji pierwotnej choroba bardzo szybko się rozprzestrzenia poprzez infekcje wtórne, szczególnie w okresach częstych opadów i wysokiej wilgotności powietrza.
Objawy mączniaka rzekomego
Na liściach pierwszym objawem są jasnozielone lub żółtawe plamy, tzw. plamy oliwne, widoczne na górnej stronie blaszki liściowej. Przy wysokiej wilgotności na spodniej stronie liści pojawia się biały, delikatny nalot zarodników. Z czasem porażone tkanki brunatnieją i zasychają, a liście mogą masowo opadać.
Na latoroślach i ogonkach liściowych mogą występować brunatne smugi i plamy, prowadzące do ich osłabienia i deformacji.
Na kwiatostanach i gronach choroba jest szczególnie niebezpieczna. Porażone kwiatostany zasychają i opadają, a młode jagody brunatnieją, twardnieją i zamierają. Silne porażenie w okresie kwitnienia i tuż po nim może prowadzić do całkowitej utraty plonu.
Warunki sprzyjające występowaniu choroby
Mączniak rzekomy rozwija się intensywnie w warunkach częstych opadów deszczu, długotrwałego zwilżenia liści, umiarkowanych do wysokich temperatur oraz słabej cyrkulacji powietrza w obrębie krzewów. Choroba ta jest szczególnie problematyczna w uprawach zaniedbanych oraz na stanowiskach o dużej wilgotności.
Profilaktyka – podstawy ochrony
Podstawą ochrony przed mączniakiem rzekomym jest profilaktyka oparta na ograniczaniu warunków sprzyjających infekcji. Kluczowe znaczenie ma prawidłowe cięcie i formowanie krzewów, zapewniające dobrą przewiewność oraz szybkie obsychanie liści po opadach.
Istotne jest również usuwanie i niszczenie porażonych liści oraz resztek roślinnych, unikanie nadmiernego zagęszczenia pędów oraz racjonalne nawożenie, bez nadmiaru azotu.
W ochronie chemicznej i amatorskiej dużą rolę odgrywają preparaty miedziowe, stosowane zapobiegawczo, szczególnie przed i w trakcie okresów podwyższonego ryzyka infekcji. Skuteczność zabiegów zależy w dużej mierze od ich terminowego wykonania.
Znaczenie w uprawie amatorskiej
W latach wilgotnych mączniak rzekomy może w krótkim czasie doprowadzić do masowego opadania liści i znacznego osłabienia krzewów, a w skrajnych przypadkach do całkowitej utraty plonu. Dlatego regularna obserwacja krzewów, szybkie rozpoznanie objawów i systematyczna profilaktyka mają kluczowe znaczenie w uprawie amatorskiej.
Jak odróżnić mączniaka rzekomego od mączniaka prawdziwego?
Choć obie choroby często są ze sobą mylone, różnią się zarówno objawami, jak i warunkami, w których się rozwijają.
Mączniak rzekomy winorośli:- na górnej stronie liści pojawiają się żółtawe, oliwkowe plamy,
- biały nalot występuje na spodniej stronie liścia, głównie po deszczu lub przy wysokiej wilgotności,
- do rozwoju wymaga długotrwałego zwilżenia liści,
- porażone liście brunatnieją i zasychają, często masowo opadają,
- choroba szczególnie groźna w latach wilgotnych i deszczowych.
- szarobiały lub czarny (martwy) nalot widoczny głównie na górnej stronie liści, latoroślach i jagodach,
- może rozwijać się bez opadów deszczu, wystarcza wysoka temperatura i suche powietrze,
- pojawia się nieco później od mączniaka rzekomego, zwykle po kwitnieniu,
- porażone jagody pękają lub pozostają drobne i zdeformowane,
- choroba dobrze rozwija się w ciepłe, suche lata.
Najważniejsza praktyczna wskazówka:
Jeśli biały nalot pojawia się na spodniej stronie liścia po deszczu i towarzyszą mu
oliwkowe plamy – jest to mączniak rzekomy.
Jeśli nalot widoczny jest głównie na wierzchu liścia i w suchą pogodę –
to najczęściej mączniak prawdziwy.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz